Cao Phong, vùng đất kỳ thú

Chỉ cách Hà Nội chưa đến 100 km và rất nhiều người đã từng đi qua nhưng lại ít ai để ý đến nơi này. Một thị trấn miền núi nhỏ chứa đựng rất nhiều giá trị về thiên nhiên và con người.

Cao phong, một thị trấn nhỏ miền núi, nằm khiêm nhường dọc theo quốc lộ 6, cách thành phố Hòa Bình khoảng 12 km. Nằm trên một thung lũng trên độ cao hơn 300 mét so với mực nước biển.

Khi hòa bình lập lại (1954), với chính sách “miền núi tiến kịp miền xuôi” nhiều nhà khoa học đã nghiên cứu từng vùng đất trên miền Tây Bắc để tìm hiểu xem nơi nào có giá trị với cây trông gì rồi lập thành các nông trường. Nông trường Cao Phong đã ra đời. Vùng đất nơi đây rất phù hợp với các loại trái cây có múi, đặc biệt là cây cam và cây mía tím. Cam ở đây mọng nước, thơm và vị đậm. Mía tím thì ngọt, mềm đến kỳ lạ.

Với bề dày hàng chục năm kinh nghiệm và khả năng vận dụng khoa học kỹ thuật do người dân trước cũng là công nhân nông trường, sự chịu khó của người miền núi và tuân thủ qui trình làm sản phẩm sạch nên bây giờ cả hai sản phẩm này đã trở nên nổi tiếng và thân quen với người tiêu dùng trong nước.

Những điều đó chỉ là những phần rất nhỏ của vùng đất này. Chính con người, cảnh quan thiên nhiên mới là cái làm nên sự tuyệt vời ở nơi này mà ít ai biết tới.

Nơi đây vốn là địa bàn sinh sống của người Mường cổ, chỉ mãi sau này khi lập nông trường thì nơi đây mới có nhiều người Kinh lên sinh sống lập nghiệp. Sự giao thoa, tiếp xúc và sinh hoạt đã làm nên một nét riêng về văn hóa vùng miền. Những người dân tộc miền núi thường sống khiêm nhường, với họ, rùng núi, khoảnh đồi mới là nơi phù hợp nhất để sinh sống, vậy nên chỉ rời thị trấn một quãng rất ngắn là đã tới những bản làng dân tộc thuần túy. Nơi còn chứa đựng nhiều giá trị về phong tục tập quán cổ xưa.

Điểm nhấn cho ai ghé thăm nơi này là đền Bồng Lai và quần thể hang động karst, với 6 hang rất đẹp. Muốn đi hết hệ thống hang động này thì có lẽ một ngày là chưa đủ.

Đền Bồng Lai là một ngôi đền thờ Cô đôi thượng ngàn, được thiết kế theo lối kiến trúc tâm linh Việt cổ, đền thiết kế theo lối tam thập nhất.

Đền được xây dựng lại trên nền của di tích đền cũ, đã bị hoang hủy theo thời gian và con người. Đền cũ vốn được dựng từ thời Thành Thái thứ hai, tức năm 1890. Cũng là một ngôi đền thờ Cô đôi thượng ngàn. Đền nằm dướu chân một ngọn núi có hình dạng như một chiếc đầu con rông nên núi này còn được gọi là núi Đầu Rồng.

Trong dãy núi đầu rồng đó người ta đã phát hiện được 6 hang động. Lớn nhất và đẹp nhất là hang Hoa Sơn Tiên Động. Hang này có độ cao so với chân núi là 200 mét, là hang cao nhất và đã được phòng văn hóa huyện làn lối lên xuống, cấp điện và đưa vào khai thác cùng với hai hang khác.

Thăm Hoa sơn tiên động là một cuộc trải nghiệm rất thú vị với những ai thích mạo hiểm một chút vì lối lên hang nhỏ nhưng dốc tức. Khi lên tới của hang lại đi xuống độ 20 mét chiều bậc thang gần như là đứng. Nhưng những vất vả khi tới rồi thì mới thấy hết giá trị. Hang vẫn đang trong quá trình kiến tạo. Những nóng nực, mệt mỏi lúc leo sẽ được đền bù bằng cảm giác trong lành, mét mẻ như trong một phòng điều hòa thiên nhiên.

Một khung cảnh huyền ảo như trên tiên cảnh sẽ hiện ra trong mắt với những măng đá, nhũ đá sinh động với các hình thù đủ loại mặc sức cho ai thích tưởng tượng. Đường trong hang dễ đi cứ mỗi lần cảm giác như không còn đường để đi tiếp thì qua một khe chỉ đủ một người chui lọt lại hiện ra một thế giới khác và cứ như vậy tới ba lượt. Độ dài hang có thể tham quan được là khoảng hơn 1km, hang vẫn kéo dài nhưng càng vào càng nguy hiểm nên chưa được đưa vào khám phá. Nhưng như vậy đã là quá đủ cho một hành trinh nửa ngày.

Nếu vẫn muốn khám phá chúng ta vẫn có thể thăm các hang khác cũng cách đó rất gần nhưng độc lập mà không nối liền với nhau, đó là hang không đáy, dài 450 mét, hang Bồng Lai.

Hiện người ta đang tiến hành xây dựng để tiếp tục đưa 3 hang nữa trong hệ thống này vào khai thác. Có lẽ trong tương lai không xa chúng ta có thể khám phá hết vẻ đẹp kỳ thú của nơi này.

Trần Vĩ – Hoà Bình Tourism